DASK SİGORTASI VE SONUÇLARI


A-) TÜRKİYE VE DEPREM SORUNU

Türkiye’nin deprem kuşağında bir ülke olmasından ötürü ülkemizde bilindiği üzere birçok deprem meydana gelmiştir. Cumhuriyet döneminde 1939 Erzincan Depremi, 1999 Büyük Marmara Depremi ve son olarak 2023 Kahramanmaraş merkezli Pazarcık depremi bunlara örnek gösterilebilir. Son verilere göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca depremden etkilenen aralarında Kayseri, Niğde ve Kilis’in de yer aldığı 13 ilde yürütülen hasar tespit çalışmaları kapsamında bugün itibarıyla yapılan hasar tespit çalışmalarında 236 bin 410 binada yer alan 1 milyon 279 bin 576 bağımsız birimde inceleme yapıldığını açıkladı. Yürütülen çalışmalar kapsamında 33 bin 143 binada yer alan 153 bin 506 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğunun tespit edildiği bildirildi. Görüleceği üzere vatandaşların hayatını idame ettirecekleri konutlar, iş yerleri depremden ağır şekilde etkilenmiştir. Bu durum  vatandaşlarımızın ciddi bir barınma sorununu meydana getirmiştir.

B-) DASK NEDİR VE TEMİNATLARI NELERDİR?

B-1) Söz konusu bu mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla 2000 yılında kurulan Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK), ülkemizde Zorunlu Deprem Sigortası edindirme, uygulama ve yönetimi faaliyetlerinden sorumlu tüzel kimlikli bir kamu kuruluşudur. DASK; deprem sonrasında vatandaşların yaşamının kaldığı yerden yeniden güvenle devam edebilmesini amaçlar. Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem ve depremden kaynaklanan yangın, infilak, yer kayması ve tsunami risklerine karşı, sigortalı konut sahiplerine maddi güvence sağlar. İster oturulamaz durumda ister kısmî hasarlı olsun, bina zararını en hızlı şekilde tazmin ederek, yaşamın normale dönmesine aracılık etmektedir. DASK, Zorunlu Deprem Sigortası’nın yaygınlığını ülke genelinde birlikte çalıştığı sigorta şirketleri, bunlara bağlı acenteler ve banka şubelerinden oluşan dağıtım ağıyla artırırken uyguladığı düşük prim maliyetleriyle de herkesin bu güvenceye sahip olmasını kolaylaştırmayı hedeflemektedir.

 

B-2) DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile depremin ve deprem sonucu meydana gelen yangın, infilak, tsunami ve yer kaymasının doğrudan neden olacağı maddi zararları, poliçenizde belirtilmiş limitler dahilinde nakit olarak karşılamaktadır. Binanız tamamen ya da kısmi olarak zarar görmüş olsa da teminat altındadır.

Aşağıda belirtilen bina bölümleri, bir arada ya da ayrı ayrı teminat kapsamındadır:

  • Temeller
  • Ana duvarlar
  • Bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar
  • Bahçe duvarları
  • İstinat duvarları
  • Tavan ve tabanlar
  • Merdivenler
  • Asansörler
  • Sahanlıklar
  • Koridorlar
  • Çatılar
  • Bacalar
  • Yapının yukarıdakilerle benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümleri

 

B-3) Teminat Kapsamı Dışındaki Durumlar

Zorunlu Deprem Sigortası, binanızdaki deprem ve depremden kaynaklanan maddi hasarları karşılar.

Aşağıdaki durumlarda oluşan zararlarınız teminat kapsamı dışındadır:

  • Enkaz kaldırma masrafları
  • Kar kaybı
  • İş durması
  • Kira mahrumiyeti
  • Alternatif ikametgah ve işyeri masrafları
  • Mali sorumluluklar ve benzeri başkaca ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar
  • Her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri
  • Tüm bedeni zararlar ve vefat
  • Manevi tazminat talepleri
  • Deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami veya yer kaymasının dışında kalan hasarlar
  • Depremden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle zamanla oluşmuş zararlar

 

C-) TEMİNAT LİMİTİ

 

DASK, Zorunlu Deprem Sigortası ile olası bir deprem felaketinden sonra, sigorta sahiplerinin hayatlarına kaldığı yerden yeniden güvenle devam edebilmelerini amaçlar. DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa göre belirlediği azami bir tutarda teminat sağlar. DASK tarafından verilen azami teminat tutarı, 25 Kasım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 640 Bin TL‘dir. Azami teminat tutarı tespit edilirken, yıkılan meskenin yeniden inşa edilmesinin maliyeti (arsa değeri hariç) dikkate alınır. Sigortalının teminat tutarı (sigorta bedeli) -azami teminat tutarını geçmemesi koşuluyla- meskenlerinin büyüklüğüne ve yapı tarzına göre belirlenir. Eğer meskenin değeri DASK tarafından verilen azami teminat tutarını aşıyorsa, sigortalı isteğe bağlı olarak, aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabilir. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortanızın olması gereklidir.

 

D-) SİGORTALILIK SÜRESİ, PRİM VE TAZMİNAT

D-1) DASK  sözleşmesinin süresi bir yıldır. Sigorta, poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat 12.00’de başlar ve öğleyin saat 12.00’de sona erer. Sigorta primi, sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında peşinen ödenir. Bununla birlikte, prim tutarının, taksitler Kuruma yansıtılmamak koşuluyla kredi kartı ile veya başka şekilde finansal kuruluşlarca taksitlendirilmesi mümkündür. Her durumda, sigorta priminin tamamı veya ilk taksiti poliçenin teslimine rağmen ödenmemiş ise DASK’ın sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta primi alacakları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir. Malikler veya varsa intifa hakkı sahipleri, sigorta sözleşmelerini her yıl yenilemek zorundadır. Sigorta sözleşmesinin poliçe bitiş tarihine kadar yenilenmemesi durumunda DASK’ın teminata ilişkin sorumluluğu poliçede belirtilen bitiş tarihi itibariyle sona erer.

D-2) Sigorta ettiren ya da sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür.

1.1- Rizikonun gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç on beş işgünü içinde DASK ’a veya Kurum nam ve hesabına sözleşmeyi yapan sigorta şirketine bildirimde bulunmak,
1.2- DASK görevlilerinin veya yetkili kıldığı kimselerin, hasara uğrayan binalara makul amaçlarla ve uygun şekillerde girmesine ve zararı azaltmaya yönelik girişimlerde bulunmasına izin vermek,
1.3- DASK’ın isteği üzerine zarar miktarıyla delilleri saptamaya, rücu hakkının kullanılmasına yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün gerekli bilgi ve belgeleri, gecikmeksizin DASK ‘a vermek,
1.4- Zararın tahmini miktarını belirtir yazılı bir bildirimi, makul ve uygun bir süre içinde DASK ‘a veya yetkili kıldığı kimselere vermek,
1.5- Sigortalı bina/yer üzerinde Zorunlu Deprem Sigortası dışında, deprem teminatı bulunan başkaca sigorta sözleşmeleri varsa bunları DASK ‘a bildirmek.

D-3) Sigorta yapıldıktan sonra eğer ki deprem olursa tazminat miktarının yasa ve bu poliçe hükümlerine göre tespit edilmesinden sonra DASK, sigorta bedelini aşmamak kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek zorundadır.
Esasları Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenmek üzere deprem sonrasında sigortalılara avans ödemesi yapılması mümkündür. Avans ödenip ödenmemesi, avans tutarı ve avans kapsamı DASK’ın önerisi üzerine Hazine ve Maliye Bakanlığınca kararlaştırılır.,

 

E-) RİSKİN GERÇEKLEŞMESİNDEN SONRAKİ SÜREÇ

 

E-1) Dask Sigortası yapıldıktan sonra ilk prim borcu ödenmektedir. DASK Genel Şartlarda da görüleceği üzere sigortalının primi ödemesinin akabinde Türkiye saati ile 12.00 ile sözleşme başlamaktadır. Bu süre ile bitişi olan ertesi yıldaki tarih arasındaki süreçte olası bir deprem olması halinde risk gerçekleşmiş sayılacaktır.

 

E-2) Riskin gerçekleşmesinden sonra ise ‘’riskin öğrenildiği tarihten 15 gün içinde ‘’ DASK’a veya ilgili sigorta acentesine başvurulmalıdır. Başvurunun akabinde ise DASK tarafından nihai bir karar verilecektir. DASK sigorta bedelini ödemez, başvuruya cevap  vermez veya eksik ödeme yapar ise sigortalının dava hakkı doğacaktır. Sigorta Tahkim Komisyonunda veya genel mahkemelerde görülecek davalar sonunda ortalama 6 ay ila 1.5 yıl arası sürecek davalar sonucunda sigortalılar hak ettiği alacaklarına kavuşacaklardır.

 

F-) ÖRNEK DAVALAR VE SONUÇLARI

Yukarıda bahsettiğimiz konuya ilişkin emsal davaya ilişkin bilgiler aşağıda yer almaktadır.

Kararı İncele

 

 

Comments are disabled.